Czujesz się pokrzywdzony po śmierci najbliższej osoby? Zostałeś pominięty przy wyrażeniu ostatniej woli?
Instytucja zachowku ma za zadanie ochronę najbliższych krewnych spadkodawcy!
Zachowek to nic innego jak uprawnienie, którego zadaniem jest ochrona najbliższych krewnych spadkodawcy w przypadku gdy nie został on ujęty w testamencie, a zgodnie z ustawą należałby mu się spadek. Zachowek jest pewnego rodzaju substytutem spadku (najczęściej kwotą pieniężną), który należałby się krewnemu w przypadku dziedziczenia ustawowego, czyli w sytuacji gdyby testament nie był sporządzony. Jesteś krewnym spadkodawcy, czyli zstępnym (każdy kolejny potomek spadkodawcy tj. dzieci, wnuki, prawnuki itp.), małżonkiem, czy też rodzicem i zostałeś pominięty w testamencie? To właśnie Tobie przysługuje zachowek, oczywiście z pewnymi wyłączeniami w zależności od okoliczności.
Zachowek znajduje zastosowanie w przypadku gdy spadkodawca nie ujął wymienionych powyżej osób przy wyrażaniu swojej ostatniej woli (krótko mówiąc testamencie) i powierza całość spadku tylko jednej osobie z rodziny, czy swojemu najbliższemu przyjacielowi lub za swojego życia przekazuje wartościowe nieruchomości czy też ruchomości w postaci darowizny. W takim przypadku zstępni (dzieci, wnuki, prawnuki), małżonek oraz rodzice mogą domagać od spadkobiercy lub obdarowanego zachowku.
Należy przede wszystkim podkreślić fakt, że gdy spadkodawca w chwili swojej śmierci posiadał rodziców, małżonka i dzieci to roszczenie o zachowek przysługuje tylko tym, którzy dziedziczyliby (zgodnie z ustawą) w pierwszej kolejności, czyli w powyższym przypadku dzieci i małżonek.
Istotnym elementem instytucji zachowku jest jego wysokości. Należy wskazać, iż prawidłowe wyliczenie wysokości zachowku nie należy do najprostszych czynności. W przypadku obliczania zachowku należy dokonać kilku kroków:
- Obliczyć udział uprawnionego do spadku tak jakby dziedziczył zgodnie z ustawą,
- Ustalić wysokość substratu zachowku (wartość majątku spadkowego),
- Sprawdzić czy uprawnionymi do zachowku są małoletni, bądź osoby niezdolne do pracy, w takim przypadku wysokość zachowku wzrasta,
- Na koniec należy zestawić ze sobą wszystkie powyższe wartości.
Pamiętaj! Przy ustalaniu udziału, który stanowi podstawę obliczenia zachowku należy uwzględnić spadkobierców niegodnych oraz spadkobierców, którzy odrzucili spadek, natomiast nie uwzględnia się osób, które zrzekły się dziedziczenia bądź które zostały wydziedziczone.
