Czy wniesienie pozwu przeciwko bankowi powoduje wstrzymanie obowiązku płacenia rat?

To pytanie,  szczególnie w obliczu ciągle rosnącego kursu franka szwajcarskiego, zadaje sobie wielu kredytobiorców noszących się z zamiarem pozwania banku. Co do zasady wystąpienie z pozwem przeciwko bankowi w związku z umową kredytową powiązaną z frankiem szwajcarskim nie powoduje zawieszenia obowiązku płacenia rat przez kredytobiorcę.

Niezależnie od tego, czy występujemy z roszczeniem o ustalenie nieważności umowy kredytowej, czy też zasądzenie przez sąd określonej kwoty tytułem uiszczonych przez kredytobiorcę spłat, samo złożenie pozwu nie zmienia w żaden sposób sytuacji kredytobiorcy, który w dalszym ciągu obowiązany jest do terminowego opłacania rat kredytu. W przeciwnym razie, na wypadek zaprzestania dokonywania spłat, naraża się on na negatywne i doniosłe w skutkach działania ze strony banku, jak choćby wypowiedzenie umowy kredytowej, którym mimo toczącego się procesu wszczętego z inicjatywy kredytobiorcy, może posłużyć się bank w sytuacji niedotrzymania warunków umowy przez konsumenta.

Istnieje jednak możliwość czasowego zawieszenia przez Sąd obowiązku dokonywania spłaty rat przez kredytobiorcę. Możliwość taką  otwiera wniosek o zabezpieczenie. W myśl art. 7301 § 1 k.p.c. udzielenia zabezpieczenia może żądać każda strona lub uczestnik postępowania, jeżeli uprawdopodobni roszczenie oraz interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia. Zgodnie natomiast z art. 755 § 1 pkt 1 k.p.c. jeżeli przedmiotem zabezpieczenia nie jest roszczenie pieniężne – a przenosząc to na grunt procesu frankowego, jeżeli roszczeniem wywiedzionym pozwem jest roszczenie o ustalenie nieważności umowy – sąd udzielając zabezpieczenia może m.in. unormować prawa i obowiązki stron lub uczestników postępowania na czas trwania postępowania.

Samo uprawdopodobnienie roszczenia kredytobiorcy nie nastręcza trudności, mając bowiem na uwadze mnogość tego rodzaju spraw, jak i ukształtowaną już w dużej mierze linię orzeczniczą, na podstawie przedłożonych do akt dokumentów poświadczających zawarcie umowy kredytu CHF, zestawienia płatności rat i pozostałych dokumentów okołokredytowych, należy uznać, że roszczenie wobec pozwanego banku zostaje w ten sposób uprawdopodobnione w wystarczającej mierze.

Co do wykazania interesu prawnego kredytobiorców w żądaniu zabezpieczenia roszczenia poprzez wstrzymanie obowiązku spłaty rat kredytu, należy stwierdzić, za Sądem Okręgowym w Warszawie (postanowienie z dnia 6 sierpnia 2019 r., sygn. akt XXV C 355/18), że stwierdzenie nieważności umowy przesądza nie tylko o możliwości domagania się zwrotu już spełnionych świadczeń, ale rozstrzyga również w sposób ostateczny o braku obowiązku spełniania na rzecz banku świadczeń w przyszłości, a więc o zezwoleniu na zaprzestanie spłaty kolejnych rat kredytu, tym samym ustalające orzeczenie sądu znosi więc wątpliwości stron i zapobiega dalszemu sporowi o roszczenia banku wynikające z umowy i w tym, jak wskazał Sąd, polega interes prawny w rozumieniu art. 189 k.p.c.

Udzielenie zabezpieczenia roszczenia poprzez wstrzymanie obowiązku spłaty rat kredytu zawnioskowane przez stronę powodową w procesie frankowym należy do uznania Sądu. Oznacza to, że Sąd nie ma obowiązku udzielenia zabezpieczenia, a ocena zasadności wniosku będzie zależała od oceny okoliczności konkretnej sprawy. Jeśli jednak Sąd uwzględni wniosek i podzieli prezentowane w nim stanowisko, Kredytobiorcy mogą liczyć na zawieszenie obowiązku płacenia rat kredytu aż do prawomocnego zakończenia postępowania – czyli co do zasady do wydania wyroku w drugiej instancji.